Avrupa birliği ülkeleri hollandanın Maastricht şehrinde yıllar önce bir araya geldiler. enflasyonun bilhassa dar gelirlileri perişan eden ve çalışma barışini bozan bir durum olduğunda hemfikirdiler . bütçe disiplinini muhafaza etmek için bütçe açığının maksimum %3 ü geçmemesi konusunda anlaştılar.1929 ekonomik dünya kirizinden tecrübeleri vardıdünyada o güne kadar emsali olmayan bir kaos yaşandı. böylece yeni krizlere kapılarını kapamış oldular. ülkemizde de ben ömrümde birçok kriz yaşadım her kriz fakirleri perişan ederken kriz öncesi senet vs ile stoklu gidenler krizde katlanarak zenginlediler. bunlardan biri de benim doksanlı yıllarda ortağımdı. tabii üretici ve sanayicide agır bedeller ödediler çokça iflaslar görüldü . 1950 li yılların sonunda ilk devalüasyon lafını duyduk. tl akşamdan sabaha 3 kat değer kaybetmişti . bütçe açıkları korkunç idi .devalüasyon öncesi çok mal piyasada bulunmaz bulunsada karaborsa fiyatla satılırdı. ihracatımız az ithalat korkunç yüksekti . yani bütçe açıklarından kaynaklanıyordu tüm bu olumsuzluklar. 60-80 arası devalüasyonun yoğun olduğu yıllardı. herkez eski fiyattan ne bulursa alırdı .mesela agbeyim gelin olacak kızlarının çamaşır makinaları fırınları gibi şeyleri onlar henüz ilk okula giderken satın almış stoklamıştı. yeterki fiyat eski fiyat olsun . bu yıllarda arsa gayrımenkül alım satımlarıda yeni zenginler türetmişti . yine bu yıllarda yüzbinlerce almanya ve benzeri ülkelerde yaşayan çalışan yoksul insanlarımızın tassarrufları türkiyeye akmıştı. burjuvada biriken sermayede sanayi kuruluşlarının önünü açmıştı.1994 tansu çiller hükümetinin 3 anahtar vadederek bir gecede yaptığı devalüasyonda 8 tl olan mark 30 tl ye çıkarıldı. 2001 yılı Ecevit iktidarında 1 dolar neredeyse 2000 tl olmuş türk lirası dünyada yerlerde sürünen para damgası yemişti. akparti iktidarı ile tl den yine bir geceda 6 sıfır silinmişti. bundan önce 500.000 tl olan bir ekmek 0.5 ytl olmuş. tl ye güven yeniden başlamıştı.2012 yılında başlayangizli bir enflasyon günümüzde doları 2.020 ytl kadar yükseltti.istikrar hayatlarımızda ne kadar da önemli...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder